Menü
Van, TÜİK tarafından verilen bilgiye göre, ortalama ilk evlenme hızı sıralamasında 81 il içerisinde 71. sırada yer aldı.
TÜİK'in açıkladığı verilere göre, Van'da 2024 yılında ortalama ilk evlenme yaşı erkeklerde 27,9 kadınlarda 25,0 olurken, Muş'ta ise 2024 yılında ortalama ilk evlenme yaşı erkeklerde 27,7 kadınlarda 23,7 oldu.
Bitlis'te 2024 yılında ortalama ilk evlenme yaşı erkeklerde 28,0 kadınlarda 24,4 olurken, Hakkari'de ise, 2024 yılında ortalama ilk evlenme yaşı erkeklerde 29,5 kadınlarda 26,9 oldu.
TÜİK'in verilerine göre 2019 yılında Van'da erkeklerde evlenme yaşı 26,6 olarak gerçekleşirken, kadınlarda 23,2 olarak gerçekleşirken, 2020 yılında erkeklerde evlenme yaşı 27,0 olurken, kadınlara ise 23,6 olarak gerçekleşti.
2021 yılında bu oran erkeklerde 27,3 olurken, kadınlarda 24,1 olarak gerçekleşirken, 2022 yılında ise Van'da erkeklerde evlenme yaşı 27,4, kadınlarda ise 24,2 olarak kayıtlara geçti.
2023 yılında erkeklerde evlenme yaşı 27,6 olurken, kadınlarda 24,6 olarak gerçekleşirken, 2024 yılında ise Van'da erkeklerde evlenme yaşı 27,8, kadınlarda ise 24,8 olarak kayıtlara geçti.
Öte yandan TRB2 bölgesinde yer alan Bitlis'te 2019 yılında Bitlis erkeklerde evlenme yaşı 27,2 olarak gerçekleşirken, kadınlarda 23,1 olarak gerçekleşti. TÜİK'in verilerine göre 2020 yılında Bitlis'te erkeklerde evlenme yaşı 27,3 olurken, kadınlara ise 23,4 olarak gerçekleşti. 2021 yılında bu oran erkeklerde 27,6 olurken, kadınlarda 23,5 olarak gerçekleşti.
2022 yılında ise Bitlis'te erkeklerde evlenme yaşı 27,7, kadınlarda ise 23,9 olarak kayıtlara geçerken, 2023 yılında ise erkeklerde evlenme yaşı 27,9, kadınlarda ise 24,2 olarak gerçekleşti. Geçtiğimiz yıl ise Bitlis'te erkeklerde evlenme yaşı 28,7, kadınlarda ise 26,5 olarak kayıtlara geçti.
Hakkâri'de 2019 yılında erkeklerde evlenme yaşı 27,9 olarak gerçekleşirken, kadınlarda 25,6 olarak gerçekleşirken, 2020 yılında Hakkâri'de erkeklerde evlenme yaşı 28,4 olurken, kadınlara ise 25,9 olarak gerçekleşti.
2021 yılında bu oran erkeklerde 28,9 olurken, kadınlarda 26,3 olarak gerçekleşirken, 2022 yılında Hakkâri'de erkeklerde evlenme yaşı 28,9, kadınlarda ise 26,5 olarak kayıtlara geçti.
2023 yılında erkeklerde evlenme yaşı 29,2, kadınlarda ise 26,9 olarak gerçekleşirken, 2024 yılında ise Hakkâri'de erkeklerde evlenme yaşı 28,1, kadınlarda ise 25,9 olarak kayıtlara geçti.
TRB2 bölgesinde yer alan Muş'ta, 2019 yılında erkeklerde evlenme yaşı 27,0 olarak gerçekleşirken, kadınlarda 22,6 olarak gerçekleşti.
TÜİK'in verilerine göre 2020 yılında Muş'ta erkeklerde evlenme yaşı 27,0 olurken, kadınlara ise 22,9 olarak gerçekleşti. 2021 yılında bu oran erkeklerde 27,3 olurken, kadınlarda 23,0 olarak gerçekleşirken, 2022 yılında ise Muş'ta erkeklerde evlenme yaşı 27,4, kadınlarda ise 23,2 olarak kayıtlara geçti.
2023 yılında ise Muş'ta erkeklerde evlenme yaşı 27,6, kadınlarda ise 23,5 olarak kayıtlara geçerken, 2024 yılında ise bu oran, erkeklerde, 28,1, kadınlarda ise 25,4 olarak gerçekleşti.
TÜRKİYE NÜFUSUNUN %49,98'İNİ KADINLAR, %50,02'SİNİ ERKEKLER OLUŞTURDU
Adrese Dayalı Nüfus Kayıt Sistemi (ADNKS) sonuçlarına göre 31 Aralık 2024 tarihi itibarıyla, kadın nüfus 42 milyon 811 bin 834 kişi, erkek nüfus 42 milyon 853 bin 110 kişi oldu. Diğer bir ifadeyle, toplam nüfusun %49,98'ini kadınlar, %50,02'sini ise erkekler oluşturdu. Kadınlar ile erkekler arasındaki bu oransal denge, kadınların daha uzun yaşaması nedeniyle, 60 ve daha yukarı yaş grubundan itibaren kadınların lehine değişti. Kadın nüfusun oranı, 60-74 yaş grubunda %52,0 iken 90 ve üzeri yaş grubunda %69,1 oldu.
KADINLARIN ERKEKLERDEN 5,3 YIL DAHA UZUN YAŞADIĞI GÖRÜLDÜ
Hayat Tabloları sonuçlarına göre, doğuşta beklenen yaşam süresi 2021-2023 döneminde Türkiye geneli için 77,3 yıl iken kadınlarda 80,0 yıl, erkeklerde 74,7 yıl oldu. Genel olarak kadınların erkeklerden daha uzun yaşadığı ve doğuşta beklenen yaşam süresi farkının 5,3 yıl olduğu görüldü.
DOĞUŞTA SAĞLIKLI YAŞAM SÜRESİ KADINLARDA 56,3 YIL OLDU
Hayat Tabloları sonuçlarına göre, belirli bir yaştaki kişinin günlük hayattaki faaliyetlerini sınırlandıracak bir sağlık sorunu olmadan yaşaması beklenen yıl sayısını ifade eden sağlıklı yaşam süresi, 2021-2023 döneminde sıfır yaşında bulunan bir kişi için Türkiye genelinde 57,6 yıl iken kadınlarda 56,3 yıl, erkeklerde 59,0 yıl oldu. Buna göre, erkeklerin doğuşta sağlıklı yaşam süresinin kadınlardan 2,7 yıl daha uzun olduğu görüldü.
ORTALAMA EĞİTİM SÜRESİ KADINLARDA 8,6 YIL OLDU
Ulusal Eğitim İstatistiklerine göre, 25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresinin yıllara göre arttığı görüldü. Türkiye geneli için 25 yaş ve üzeri nüfusun ortalama eğitim süresi 2011 yılında 7,3 yıl, kadınlarda 6,4 yıl, erkeklerde 8,3 yıl iken, 2023 yılında Türkiye genelinde 9,3 yıl, kadınlarda 8,6 yıl, erkeklerde 10,1 yıl oldu.
EN AZ BİR EĞİTİM DÜZEYİNİ TAMAMLAYAN 25 VE DAHA YUKARI YAŞTAKİ KADINLARIN ORANI %87,8 OLDU
Ulusal Eğitim İstatistiklerine göre, en az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 ve daha yukarı yaştaki nüfusun toplam nüfus içindeki oranının 2008-2023 yılları arasında arttığı görüldü. En az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 ve daha yukarı yaştaki bireylerin toplam nüfus içindeki oranı, 2008 yılında %75,1 iken 2023 yılında %92,2 oldu. Bu oran cinsiyete göre incelendiğinde, 2008 yılında en az bir eğitim düzeyini tamamlayan 25 ve daha yukarı yaştaki kadınların oranı %67,5, erkeklerin oranı %82,8 iken, bu oran 2023 yılında kadınlarda %87,8, erkeklerde ise %96,8 oldu.
YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNU OLAN 25 VE DAHA YUKARI YAŞTAKİ KADINLARIN ORANI %22,7 OLDU
Ulusal Eğitim İstatistiklerine göre, yüksekokul ve fakülte, yüksek lisans ve doktora mezunu olan 25 ve daha yukarı yaştaki nüfusun toplam nüfus içindeki oranı, 2008 yılında %9,1 iken 2023 yılında %24,4 oldu. Bu oran cinsiyete göre incelendiğinde, 2008 yılında yükseköğretim mezunu olan 25 ve daha yukarı yaştaki kadınların oranı %7,1, erkeklerin oranı %11,2 iken bu oran 2023 yılında kadınlarda %22,7, erkeklerde ise %26,2 oldu.
ANNESİ YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNU OLANLARIN %84,6'SININ YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNU OLDUĞU GÖRÜLDÜ
Ulusal Eğitim İstatistikleri Veri Tabanına göre, ebeveynin tamamladığı eğitim düzeyine göre ferdin tamamladığı eğitim düzeyi oranına bakıldığında, ebeveynin eğitim seviyesi yükseldikçe bireyin eğitim düzeyinin yükseldiği görüldü. 2023 yılında annesi yükseköğretim mezunu olanların %84,6'sının yükseköğretim mezunu olduğu görüldü.
YÜKSEKÖĞRETİM MEZUNU KADINLARIN İŞGÜCÜNE KATILIM ORANI %68,9 OLDU
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusun işgücüne katılma oranının %53,3 olduğu görüldü. Bu oran kadınlarda %35,8, erkeklerde ise %71,2 oldu. İşgücüne katılma oranı eğitim durumuna göre incelendiğinde, kadınların eğitim seviyesi yükseldikçe işgücüne daha fazla katıldıkları görüldü. Okuryazar olmayan kadınların işgücüne katılma oranı %13,8, lise altı eğitimli kadınların işgücüne katılma oranı %26,8, lise mezunu kadınların işgücüne katılma oranı %37,4, mesleki veya teknik lise mezunu kadınların işgücüne katılma oranı %45,0 iken, yükseköğretim mezunu kadınların işgücüne katılma oranı %68,9 oldu.
KADINLARIN İSTİHDAM ORANININ ERKEKLERİN YARISINDAN DAHA AZ OLDUĞU GÖRÜLDÜ
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre 2023 yılında 15 ve daha yukarı yaştaki nüfusun istihdam oranının %48,3 olduğu görüldü. Bu oran kadınlarda %31,3, erkeklerde ise %65,7 oldu. En yüksek istihdam oranı %54,5 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesinde, en düşük istihdam oranı ise %37,5 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde gerçekleşti. En yüksek kadın istihdam oranı, %38,9 ile TR61 (Antalya, Isparta, Burdur) bölgesinde, en düşük kadın istihdam oranı ise %19,8 ile TRC3 (Mardin, Batman, Şırnak, Siirt) bölgesinde gerçekleşti. En yüksek erkek istihdam oranı, %71,8 ile TR21 (Tekirdağ, Edirne, Kırklareli) bölgesinde, en düşük erkek istihdam oranı ise %56,7 ile TRB2 (Van, Muş, Bitlis, Hakkari) bölgesinde gerçekleşti.
KADINLARIN İSTİHDAMDA YARI ZAMANLI ÇALIŞMA ORANI %16,1 OLDU
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre yarı zamanlı çalışanların istihdam içindeki oranının 2023 yılında %10,2 olduğu görüldü. Bu oran kadınlarda %16,1, erkeklerde ise %7,3 oldu. Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki bireylerin istihdam oranı, 2014 yılında %59,8 iken 2023 yılında %60,1 oldu. Bu oran cinsiyete göre incelendiğinde, 2023 yılında hanesinde 3 yaşın altında çocuğu olan 25-49 yaş grubundaki kadınların istihdam oranının %27,1, erkeklerin istihdam oranının ise %90,1 olduğu görüldü.
CİNSİYETLER ARASI ÜCRET VEYA KAZANÇ FARKI TÜM EĞİTİM DÜZEYLERİNDE ERKEK LEHİNE GERÇEKLEŞTİ
Cinsiyetler arası ücret veya kazanç farkı, erkek ve kadın arasındaki ücret veya kazanç farkının erkek ücret veya kazancına yüzdesel oranı olarak tanımlanmaktadır. Kazanç Yapısı İstatistiklerine göre, yıllık ortalama brüt ücret-maaş ile hesaplanan gösterge için en yüksek fark %17,4 ile yükseköğretim mezunlarında, en düşük fark %13,2 ile yine ilkokul ve altı mezunlarda gerçekleşti. Yıllık ortalama brüt kazanç ile hesaplanan gösterge için ise, en yüksek fark %20,0 ile lise mezunlarında, en düşük fark ise %14,9 ile ilkokul ve altı mezunlarda gerçekleşti. Dışişleri Bakanlığı verilerine göre kadın büyükelçi oranı 2011 yılında %11,9 iken 2024 yılında %26,9 oldu. Erkek büyükelçi oranı ise 2011 yılında %88,1 iken 2024 yılında %73,1 oldu.
KADIN MİLLETVEKİLİ ORANI %19,9 OLDU
Türkiye Büyük Millet Meclisi verilerine göre 2024 yıl sonu itibarıyla 593 milletvekili içerisinde kadın milletvekili sayısının 118, erkek milletvekili sayısının ise 475 olduğu görüldü. Meclisteki kadın milletvekili oranı 2007 yılında %9,1 iken, 2024 yılında %19,9 oldu. Yükseköğretim İstatistiklerine göre yükseköğretimde görevli profesörler içerisindeki kadın profesör oranı 2010-2011 öğretim yılında %27,6 iken 2023-2024 öğretim yılında %34,6 oldu. Yükseköğretimde görevli doçentler içerisindeki kadın doçent oranı ise, 2010-2011 öğretim yılında %32,2 iken 2023-2024 öğretim yılında %42,1 oldu.
ÜST VE ORTA DÜZEY YÖNETİCİ POZİSYONUNDAKİ KADIN ORANI %20,6 OLDU
Hanehalkı İşgücü Araştırması sonuçlarına göre üst ve orta düzey yönetici pozisyonundaki kadın oranı 2012 yılında %14,4 iken 2023 yılında %20,6 oldu. Borsa İstanbul'da işlem gören en büyük 50 şirketin (BİST 50) yönetim kurulu üyelerine bakıldığında, 2016 yılında %12,2 olan kadın üye oranı 2024 yılında %19,4 oldu. Belirli bir dönemde (genellikle bir takvim yılı) bir kişi ya da grup tarafından Ar-Ge faaliyetleri için harcanan sürenin aynı dönemde çalışılan toplam süreye bölünmesi yoluyla hesaplanan Tam Zaman Eşdeğeri (TZE), 0 ile 1 arasında bir değer alarak uluslararası Ar-Ge personeli karşılaştırmalarında kullanılmaktadır.
Araştırma-Geliştirme Faaliyetleri Araştırması sonuçlarına göre, TZE cinsinden kadın Ar-Ge personel sayısı, 2023 yılında 99 bin 195 kişi ile toplam Ar-Ge personel sayısının %34,1'ini oluşturdu. Sektörler itibarıyla TZE cinsinden kadın Ar-Ge personel oranı, yükseköğretimde %47,7, kâr amacı olmayan kuruluşların da dâhil edildiği genel devlette %29,6, mali ve mali olmayan şirketlerde ise %27,8 oldu.
ORTALAMA İLK EVLENME YAŞI KADINLARDA 25,8 OLDU
Evlenme İstatistiklerine göre resmi olarak ilk evliliğini 2024 yılında yapmış olan kadınların ortalama ilk evlenme yaşı 25,8 iken erkeklerin ortalama ilk evlenme yaşı 28,3 oldu. Ortalama ilk evlenme yaşının en yüksek olduğu il, kadınlarda 29,1 yaş, erkeklerde 31,9 yaş ile Tunceli oldu. Ortalama ilk evlenme yaşının en düşük olduğu il ise kadınlarda 23,3 yaş ile Ağrı, erkeklerde 26,5 yaş ile Şanlıurfa oldu. ADNKS sonuçlarına göre resmi evliliklerde eşler arasındaki eğitim farkı incelendiğinde, 2023 yılında kadınların %38,7'sinin kendilerinden daha yüksek eğitimli erkeklerle evli olduğu görüldü. Eşlerinden daha yüksek eğitimli olan kadınların oranının %16,7, eğitim seviyeleri aynı olan eşlerin oranının ise %43,2 olduğu görüldü.
KESİNLEŞEN BOŞANMA DAVALARI SONUCU ANNENİN VELAYETİNE VERİLEN ÇOCUK ORANI %74,4 OLDU
Boşanma İstatistiklerine göre 2024 yılında kesinleşen boşanma davaları sonucu çocukların velayetinin çoğunlukla anneye verildiği görüldü. Annenin velayetine verilen çocuk oranı %74,4 iken babanın velayetine verilen çocuk oranı ise %25,6 oldu. Hanehalkı Bilişim Teknolojileri Kullanım Araştırması sonuçlarına göre 2024 yılında 16-74 yaş grubundaki bireylerin İnternet kullanım oranı %88,8 oldu. Bu oran kadınlarda %85,4 iken erkeklerde %92,2 oldu.
YOKSULLUK VEYA SOSYAL DIŞLANMA RİSKİ ALTINDA OLAN KADINLARIN ORANI %31,5 OLDU
Yoksulluk ve Yaşam Koşulları İstatistiklerine göre yaş gruplarına göre yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında olanların oranına bakıldığında, 2024 yılında toplam nüfusun %29,3'ünün risk altında olduğu, bu oranın kadınlarda %31,5 iken erkeklerde %27,1 olduğu görüldü. Aynı oranlara 18-64 yaş grubu için bakıldığında, yoksulluk veya sosyal dışlanma riski altında bulunan kadınların oranı %29,5, erkeklerin oranı %23,1 olarak görüldü. Yaşam Memnuniyeti Araştırması sonuçlarına göre 2024 yılında, yaşadıkları çevrede gece yalnız yürürken kendilerini güvensiz hissedenlerin oranı %25,7 iken bu oran kadınlarda %35,9, erkeklerde %15,2 oldu. Kadınların %47,8'i, erkeklerin ise %69,7'si yaşadıkları çevrede gece yalnız yürürken kendilerini güvende hissetti.
Evde yalnız olduklarında kendilerini güvensiz hissedenlerin oranı 2024 yılında %5,8 iken bu oran kadınlarda %8,4, erkeklerde %3,1 oldu. Kadınların %78,9'u, erkeklerin ise %88,5'i evde yalnız olduklarında kendilerini güvende hissetti.
